Sint-Michaël is de beschermheilige van de stad Brakel.

De kerk, waarvan een voorganger - een hallenkerk met een verzonken rechthoekig koor - uit de 9e tot 12e eeuw werd opgegraven tijdens de restauratie in 1998, is in de loop der eeuwen vele malen verbouwd en uitgebreid.

In de eerste bouwfase werd het gebouwd als een romaanse pijlerbasiliek met een eenbeukig dwarsschip en drie absiden (volgens Pöppel was Werner von Brakel in 1158 de bouwer). De eerste veranderingen werden doorgevoerd onder de bouwlustige priester Berthold von Berg (1280-1345), die de romaanse apsis liet afbreken en het gotische hoogkoor liet oprichten (2e bouwfase). Hij verving waarschijnlijk ook het eenvoudige Romaanse zadeldak van de toren door een gotische toren. De volgende uitbreiding was de uitbreiding van de zuidelijke zijbeuk (3e bouwfase; waarschijnlijk na de brand in 1517). In de 19e eeuw werd de toren afgebroken en vervangen door een nieuwe, die voor de oude werd geplaatst. Er is nauwelijks een parochiekerk in het voormalige Hochstift Paderborn waarvan de aanwezigheid van een orgel zo vroeg als in Brakel wordt aangetoond.

De eerste vermelding van een orgel in de parochiearchieven van Brakel dateert uit 1349. De orgeldeuren of -vleugels bestaan uit vier olieverfschilderijen op doek, voor en achter, die pas tijdens de restauratie weer bij elkaar zijn gebracht en in hun oorspronkelijke vorm zijn teruggebracht. De Annunciatie en de Geboorte zijn te zien op de gekleurde binnenzijden en twee Evangelisten op de buitenzijden. De eerste fase van de beschildering op de vleugels is van Gerdt Strotmann (uit 1585). De schilderijen werden in 1683 overschilderd door de in Vlaanderen opgeleide hofschilder van Ferdinand von Fürstenberg (1661-1683 prins-bisschop van Paderborn), JOHANN GEORG RUDOLPHI, die uit Brakel kwam. De reden hiervoor was waarschijnlijk de veranderende smaak van die tijd. De twee dubbelzijdig beschilderde orgelvleugels uit Brakel zijn de enige in hun soort in Westfalen.

Andere bezienswaardigheden zijn de preekstoel (geschonken door de erfgenamen van Balthasar Hatteisen in 1622), het stenen hoogaltaar (geschonken in 1748) en de grafsteen van de familie von Asseburg en Haxthausen.